Nieuwe burgemeester houdt van besturen en onder de mensen zijn

Sinds 13 oktober is Erik van Heijningen begonnen als waarnemend burgemeester van Alphen aan den Rijn. In een open gesprek met Hier is Alphen vertelt hij over zijn drijfveren, zijn eerste indrukken van de gemeente en wat inwoners en ondernemers van hem mogen verwachten in de komende anderhalf jaar.

Sfeer bepaalt het succes van het team

Wie is Erik van Heijningen?

· 64 jaar, getrouwd en woonachtig in Dordrecht

· Vader van twee zonen en één dochter (tussen 19 en 23 jaar)

· Sportliefhebber, actief bij de politiehond vereniging met zijn hond Njura

· Was eerder waarnemend burgemeester van Bodegraven-Reeuwijk en de Hoeksche Waard

“Ik hou van sport, van besturen en van onder de mensen zijn,” zegt hij met een glimlach. “In sporttermen gesproken ben ik graag de aanvoerder of de coach.”

Van Heijningen is geboren in Voorschoten, maar Alphen aan den Rijn is hem zeker niet onbekend. “Na 41 jaar in het openbaar bestuur kun je ook terugkijken op de geschiedenis van Alphen: hoe de gemeente is ontstaan, hoe de fusies zijn verlopen. Als oud-burgemeester van buurgemeente Bodegraven-Reeuwijk ken ik de regio, de bestuurders en een deel van de dossiers al. Toch kom ik niet binnen met de houding dat ik alles weet. Ik breng vooral bagage mee die helpt om een goede burgemeester te zijn.”

Hij voelt zich thuis in zowel de stad als de dorpen die samen de gemeente vormen. “Ik ken de verschillen in karakter: Alphen is stedelijker, maar de omliggende dorpen behouden hun eigenheid. Dat maakt deze gemeente juist interessant.”

Een ervaren interim-bestuurder

Waarom hij opnieuw ‘ja’ zei tegen een waarnemend burgemeesterschap, is voor hem duidelijk. “Ik vind het echt leuk om te doen. Dit is inmiddels de zesde keer dat ik zo’n rol mag vervullen. Als waarnemer kun je in korte tijd iets betekenen, verbinden, rust brengen en richting geven. En als dat lukt, voelt iedereen: dat is ónze burgemeester. Dat is precies mijn doel.”

Hij noemt het een avontuur om in Alphen aan den Rijn aan de slag te mogen. “Het is een grote gemeente, midden in de Randstad, met een enorme dynamiek. Dat maakt het ook een uitdaging waar ik graag ‘ja’ tegen zeg.”

Rust brengen na een onrustige periode

De afgelopen maanden waren politiek gezien roerig in Alphen. Van Heijningen is zich daarvan bewust. “Ik kom niet blanco binnen. Natuurlijk lees en hoor ik dingen. Maar wat opvalt, is dat incidenten soms te veel blijven kleven aan Alphen. Terwijl er óók ontzettend veel goed gaat: er worden besluiten genomen, er is visie, er wordt gewerkt aan de toekomst.”

Zijn aanpak is helder: luisteren, praten en samen oplossingen vinden. “Ik houd van een goede sfeer, want sfeer bepaalt het succes van een team. Alleen in een goede sfeer kun je echt stappen zetten.”

Zorgen en verwachtingen

Ook de commissaris van de Koning, Wouter Kolff, sprak openlijk zijn zorgen uit over de bestuurlijke situatie in Alphen. Van Heijningen begrijpt dat. “De commissaris heeft mij benoemd en natuurlijk hebben wij over de situatie gesproken. Zijn zorgen zijn terecht, maar hij weet ook dat er veel moois gebeurt in Alphen. Hij is blij dat er iemand met ervaring komt die er zin in heeft.”

Hoewel beiden VVD’er zijn, benadrukt Van Heijningen dat hij boven de partijen staat. “Ik ben burgemeester van iedereen. Alle raadsleden zijn mij even lief. Als er ergens problemen zijn, ga ik daarover in gesprek, maar wel zorgvuldig en niet in de openbaarheid. Dat hoort bij mijn rol.”

Coachend leiderschap

In zijn eerste dagen werd hij warm ontvangen door college, gemeenteraad en ambtelijke organisatie. “Dat voelt goed en geeft energie. Ik zie dat er bij iedereen echt de wens is om verantwoordelijkheid te nemen en vooruit te kijken. Dat motiveert mij enorm.”

Van Heijningen ziet zichzelf als een coachend leider. “Met mijn sportieve karakter voel ik mij een soort captain: iemand die stimuleert, af en toe duwt of vraagt: wat denk je er zelf van? Als team kunnen we veel bereiken, zeker als iedereen zijn eigen kracht benut.”

Law and order, met begrip

Zijn reputatie als ‘burgervader die ook stevig kan optreden’ herkent hij. “Dat klinkt wat streng, maar ik houd inderdaad van openbare orde en veiligheid – of zoals de Engelsen zeggen: law and order. Tegelijkertijd probeer ik altijd te begrijpen wat er achter een probleem schuilgaat. Jongeren op straat, overlast, spanningen… dat hangt vaak samen met jeugdzorg of armoede. Dan helpt het niet om zomaar de politie eropaf te sturen. Ik zoek liever naar de oorzaak én de oplossing. Maar als het echt misgaat, dan grijp ik in.”

Geen opdrachten, wel verantwoordelijkheid

De commissaris van de Koning gaf hem geen specifieke opdrachten mee. “Hij weet dat ik mijn verantwoordelijkheid neem. Met mijn ervaring hoef je mij niet precies te vertellen wat ik moet doen. Hij vraagt mij om samen met anderen goed op te letten en de boel op orde te brengen en te houden. Dat is wat ik ga doen.”

Prioriteiten

Zijn topprioriteit is duidelijk: veiligheid. “Openbare orde en veiligheid staan voor mij op één, twee én drie. Dat betekent zorgen dat de brandweer goed functioneert, samenwerken met politie, boa’s en jongerenwerkers, en zorgen dat we als bestuur zichtbaar en betrouwbaar zijn.”

Toch wil hij niet op de stoel van de wethouders gaan zitten. “Een burgemeester die alles naar zich toe trekt, doet zijn werk niet goed. Mijn taak is het team beter laten functioneren. Net als in de sport: als één speler niet goed in zijn vel zit, presteert het hele team minder. Dus ik wil vooral stimuleren, coachen en verbinden.”

Over belangrijke dossiers als jeugdzorg en woningbouw zegt hij: “Ik heb zelf als wethouder en gedeputeerde veel met zulke thema’s te maken gehad. Maar nu is mijn rol om mee te denken, niet om over te nemen. We pakken het als team aan. Mijn bijdrage is het gesprek voeren en richting geven.”

Een burgemeester die zichtbaar is

Wat inwoners en ondernemers van hem kunnen verwachten? “Een burgemeester die er staat. Die zichtbaar is, toegankelijk en betrokken. Ik bezoek bedrijven, dorpen, buurten en scholen. Maar wel gedoseerd, ik wil niet alleen maar langs de linten rijden om mezelf voor te stellen. Ik wil echt iets doen.”

Binnenkort staan de verkiezingen op de agenda, en ook dan zal hij zich laten zien. “Je moet mij niet vijf dagen opsluiten in een kantoor, dat is niet goed voor mij,” zegt hij lachend.

Verbinden en trots terugbrengen

Van Heijningen zal geen kandidaat zijn voor de kroonbenoeming, maar wil de komende tijd wél verschil maken. “Mijn periode is geslaagd als mensen zeggen: het voelde alsof hij écht onze burgemeester was. Dat is mijn grootste doel.”

Hij wil dat Alphen weer met trots over zichzelf praat. “Als we straks niet meer over problemen spreken, maar over uitdagingen en kansen, en als bestuur en inwoners samen uitstralen: wij zijn trots op Alphen aan den Rijn. Dan heb ik mijn werk goed gedaan.”

Meer uitspraken van Erik van Heijningen:

· “Als je waarnemend burgemeester bent, heb je wat meer ruimte om knopen door te hakken en snelheid te maken. ”

· “Ik ben direct aan de slag gegaan. En hoop mijn bijdrage te leveren aan het oplossen van problemen en het creëren van een goede sfeer in de organisatie. ”

· “De wereld is onrustig, daarom is het van groot belang dat onze eigen gemeenschap stabiel is.”

· “Ik zie Alphen aan den Rijn als een grote mooie zwaan die actief meedoet in de regio. Daarom moeten we zelf goed georganiseerd zijn.”

· “Als waarnemer kun je in korte tijd iets betekenen, verbinden, rust brengen en richting geven”