Jongeren die bij een diepe kuil staan met een bouwvakker die zijn laptop vast houd en op achtergrond zie je ook alleen maar kuiltjes en bergjes grond.

Archeologische topvondst in Hazerswoude-Rijndijk

Half april 2023 zijn in Hazerswoude-Rijndijk restanten gevonden van een ‘Romeinse mijlpaal’.

Deze vondst is bijzonder omdat dit de eerste mijlpaal langs de hele Limesweg in Nederland is. De mijlpaal is in 40-50 grotere en kleinere blokken bovengehaald en het wordt nog een flinke puzzel om te zien of hij compleet is. Ook is het belangrijk of de keizersnaam kan worden ontcijferd. Als er een keizersnaam gevonden wordt, weten we op dat moment de juiste datering van de mijlpaal. De steensoort, rood zandsteen, komt niet voor in Nederland, maar is afkomstig uit de Eifel in Duitsland.

Een mijlpaal

Een mijlpaal is een grote stenen zuil die werd geplaatst bij de aanleg of reparatie van de weg. Het is een belangrijk onderdeel van het Romeinse wegennet, want er stond op hoe ver het nog was naar de dichtstbijzijnde belangrijke plaats. Een soort van AWNB-routebord dus. Behalve die informatie stond er ook een inscriptie op met de namen en titels van de keizer die de mijlpaal had laten plaatsen. Als we weten wie de paal heeft laten plaatsen kunnen we waarschijnlijk ook de omliggende vondsten en structuren nauwkeuriger dateren.

Behoud van ons erfgoed

Jongeren waren betrokken bij deze vondst. Zij doen mee met een onderzoek waarvoor Gemeente Alphen aan den Rijn een subsidie heeft ontvangen (Specifieke Uitkering Impuls Jongerencultuur). De Omgevingsdienst Midden Holland (ODMH) begeleidt het onderzoek en het uitvoerende archeologisch adviesbureau Vestigia helpt jongeren de vondsten op te graven met schep, troffel of metaaldetectie. Ook worden zij betrokken bij het wassen, sorteren, wegen en dateren van de vondsten. Op deze manier krijgen zij kennis over de Romeinse tijd en bewustwording van hun eigen verleden. Tijdens de vondst van de mijlpaal waren vijf jongeren aanwezig en getuige van deze belangrijke en betekenisvolle gebeurtenis.

De volgende fase van het onderzoek gaat nu starten en de delen van de mijlpaal moeten geconserveerd worden. Daarna gaan we met alle belanghebbenden na hoe we dit project en deze vondsten het beste voor het voetlicht kunnen brengen zodat iedereen ervan kan genieten en leren. De jongeren krijgen de kans om ook het depot in Amersfoort te bezoeken én eventueel de tentoonstelling (later dit jaar) mee te maken.

Wethouder Anouk Noordermeer heeft het project bezocht: “Ik ben zeer onder de indruk van deze vondst. En hoe bijzonder is het dat jongeren hierbij betrokken zijn. De jeugd is de toekomst van ons cultureel erfgoed. Door jongeren te betrekken bij archeologie, kunnen we ervoor zorgen dat deze kennis en vaardigheden worden doorgegeven aan toekomstige generaties. Dit kan helpen om het behoud van ons erfgoed op de lange termijn te waarborgen."